Een goede voorbereiding is het halve werk

Opties voor het aanschaffen van een warmtepomp

Hybride of all-electric

De eerste stap is het bedenken of jouw situatie meer baat heeft bij een hybride of een all-electric warmtepomp. Het voordeel van hybride warmtepompen is dat deze aangesloten worden op de bestaande cv-ketel. Hierdoor bespaar je met je warmtepomp op gas en kan je met je cv-ketel bij blijven verwarmen op zeer koude dagen en ben je altijd voorzien van onbeperkt warm douchewater. Als je woning nog niet zo goed geïsoleerd is, kan je op deze manier toch met een zuinige warmtepomp in een groot deel van je warmtebehoefte voorzien. We kunnen je helpen om te bepalen of de door jou gekozen warmtepomp later, wanneer je het huis beter isoleert, helemaal verwarmd kan worden zonder de cv-ketel. Voor het warme douchewater plaatsen we dan een boiler bij de warmtepomp. Het voordeel van een all-electric warmtepomp is dat je je gasaansluiting helemaal kunt verwijderen. Een goed geïsoleerd huis verbruikt minder energie voor de verwarming en koelt niet zo snel af als de verwarming uit staat. Voor deze huizen is een all-electric warmtepomp vaak een goede oplossing waarmee de stap naar volledig gasvrij wonen gezet kan worden. Wanneer je op gas kookt, hoef je alleen nog maar op elektrisch koken over te stappen om je hele gasmeter weg te kunnen laten halen.

Welke warmtepomp moet ik kiezen?

Er worden veel verschillende warmtepompen op de markt aangeboden. De ISDE subsidie apparatenlijst met alle merken en verschillende types warmtepompen is een verbazingwekkende lijst van 158 pagina’s lang. Elke pomp heeft zijn eigen voordelen en unieke eigenschappen. We helpen je graag met het kiezen van de juiste warmtepomp voor jouw situatie en geven je in deze column graag wat meer informatie over de verschillende warmtepompen.

Technici in de wereld van warmtepompen spreken vaak over monoblock, split, lucht/water, lucht/lucht  of brine water/water warmtepompen. Het gebruik van dit jargon maakt het voor de meeste mensen niet makkelijk om te snappen wat er bedoeld wordt. Deze termen vertellen iets over de manier waarop de warmtepomp gebouwd is en over de bron waar de warmtepomp haar warmte uit haalt. Ook zegt het of de warmte in de woning wordt afgegeven aan de binnenlucht of aan het water in het cv-systeem. Het is goed om te weten dat lucht van -30 graden nog steeds warmte bevat die je eruit kan halen en dus als bron van warmte voor de warmtepomp kan dienen. Zolang het absolute nulpunt van -273 graden Celsius niet bereikt is, zit er warmte in die je eruit kan halen. Het is natuurlijk logisch dat het veel makkelijker is om warmte te halen uit lucht of water van bijvoorbeeld 20 graden Celsius dan uit lucht of water met antivries van -30 graden Celsius. Een warmtepomp kan ook bij hele lage temperaturen warmte oogsten uit lucht of water. De pomp zal dat dan wel minder efficiënt doen dan wanneer de bron een hogere temperatuur heeft.

Split: De term verraadt het al, een split warmtepomp is opgedeeld in twee aparte apparaten. Een buitenunit en een binnenunit. De buitenunit haalt warmte uit bijvoorbeeld de buitenlucht en de binnenunit geeft deze warmte af aan het cv-water. Om dat zo te kunnen doen, worden de twee apparaten met elkaar verbonden door leidingen. Door deze leidingen stroomt het middel dat de warmtepomp nodig heeft om haar werk te kunnen doen.

Monoblock: Alles wat er moet gebeuren om warmte aan je cv-water of aan de binnenlucht over te dragen, gebeurt in één apparaat. Uit een monoblock komt dus direct warm verwarmingswater of warme lucht. Een groot voordeel van deze warmtepompen is dat de monteur die hem installeert geen speciale diploma’s nodig heeft om met de middelen te mogen werken die bij een split warmtepomp in de vaak lange leidingen tussen de twee apparaten stroomt.

Lucht/Lucht: Lucht/lucht warmtepompen worden ook vaak airco’s genoemd. Dit zijn in de meeste gevallen splitsystemen waarbij je een buiten-en een binnenunit hebt. We noemen dit lucht/lucht warmtepompen wanneer ze niet alleen kunnen koelen, maar ook kunnen verwarmen. De dubbele verwijzing naar lucht wordt gemaakt omdat de buitenunit de buitenlucht als bron gebruikt om haar warmte uit te halen en de binnenunit de binnenlucht gebruikt om deze warmte weer aan af te geven. Deze warmtepompen kunnen, wanneer ze goed berekend zijn, heel snel een ruimte opwarmen of afkoelen. Daarom worden ze vaak gebruikt in bijvoorbeeld slaap- en studeerkamers. Deze hoeven, door de manier waarop ze gebruikt worden, meestal niet de hele dag aangenaam warm te zijn maar wanneer ze gebruikt worden, is het wel fijn als ze dan ook snel opgewarmd of afgekoeld kunnen worden.

Lucht/Water: Bij een lucht/water warmtepomp wordt ook weer verwezen naar de bron waar warmte uitgehaald wordt en waar deze warmte weer in wordt afgegeven. Deze warmtepompen kom je als split en als monoblock tegen. De warmte wordt bij een splitsysteem door de buitenunit uit de buitenlucht gehaald en via het middel in de leidingen naar de binnenunit gebracht die deze warmte afgeeft aan het verwarmingswater in de cv-installatie. Bij een monoblock warmtepomp zit het hele systeem in de buitenunit en die maakt dan ook in deze buitenunit direct het warme water dat naar het cv-systeem gebracht wordt.

Brine water/water: De term brine water vertelt je dat er antivries in het water zit en dat vaak de bodem en soms ook PVT panelen op je dak als bron worden gebruikt om de warmte uit te halen. Bij gebruik van je dak wordt vaak gebruik gemaakt van zonnepanelen waar een extra warmtewisselaar achter zit (PVT paneel) die de buitenlucht als bron gebruikt om via het water met antivries warmte te oogsten en aan het cv-water af te geven. De warmtepompen met een bodembron maken geen gebruik van de buitenlucht als bron voor hun warmte. Voor Deze warmtepompen wordt een zogenaamde gesloten bodembron gebruikt. Dit is een lange dubbele kunststof slang in de vorm van een U die aan de onderkant daardoor gesloten is. Dat is waarom we dit een gesloten bodembron noemen. De slang gaat in een diep gat  die soms wel tot 150 meter diep geboord is. In de slang stroomt water met antivries rond dat door de warmtepomp gebruikt wordt om warmte uit te halen. Omdat het water met de antivries door die lange slang in de bodem stroomt, zal dat water onderweg door de wand van de slang weer opwarmen en de temperatuur van de bodem aannemen. Hierdoor heeft de warmtepomp altijd een constante temperatuur van ongeveer 12 graden Celsius beschikbaar om warmte uit te halen en af te geven aan het cv-systeem. Bij de lucht/lucht warmtepompen en de PVT systemen is de variatie van de luchttemperatuur waar de warmtepomp mee moet werken veel groter. In de winter is de lucht erg koud en kan je er moeilijker warmte uit halen en zomers is de lucht warm, waardoor je er in de koelstand van de warmtepomp minder makkelijk warmte aan af kan geven. Een bodembron heeft daardoor een veel gunstiger en stabieler rendement dan een warmtepomp die de buitenlucht als bron gebruikt. Nog een groot voordeel van een bodembron is dat je voor de koeling in de zomer de warmtepomp niet aan hoeft te zetten. Je kan je woning afkoelen met de temperatuur van het water dat door de bodembron stroomt zonder dat de warmtepomp daarvoor hoeft te werken. Je gebruikt dan bijna geen energie voor je koeling en je stopt de warmte die je uit je huis gehaald hebt terug in de grond, waar deze op je wacht tot het winter wordt en je de warmte er weer uit kan halen.

Wat is een hoog temperatuur warmtepomp? 

We zullen nog een term uitleggen die je steeds vaker tegenkomt. De meeste huizen hebben een verwarmingssysteem dat ontworpen is voor verwarmingswater van 60 graden of hoger. Vroeger werd er zelfs tot 90 graden water in de verwarmingssystemen gebruikt. Warmtepompen werken het beste met een hoog rendement bij lagere temperaturen zoals bijvoorbeeld 30 of 35 graden. Het probleem dat dan ontstaat is dat de radiatoren en leidingen te klein zijn om bij deze lage temperaturen genoeg warmte in je huis te kunnen afgeven. Heel vaak wordt er dan ook gekozen om deze te vervangen of vloerverwarming aan te leggen. Dit vraagt al met al een behoorlijke verbouwing en een aardige investering. Om dat probleem op te lossen, zijn de warmtepomp fabrikanten warmtepompen gaan maken die hoge temperaturen tot wel 75 graden Celsius kunnen maken, waardoor de vervanging van de radiatoren niet meer nodig zou zijn. Deze hoge temperaturen zijn vaak alleen maar in de echt koude periodes nodig, waardoor het merendeel van het jaar de warmtepomp toch met lagere temperaturen kan werken. Het grote nadeel van het maken van hoge temperaturen met een warmtepomp is dat het rendement van de warmtepomp erg snel omlaag gaat. Hij wordt bij hoge temperaturen dus minder zuinig en gaat meer stroom verbruiken. Wij adviseren daarom vaak om wel aanpassingen te maken aan de radiatoren en het leidingwerk, zodat de warmtepomp het beste rendement kan leveren. Helaas is dat niet altijd mogelijk en dan kan het een verstandige beslissing zijn om toch een hoog temperatuur warmtepomp te laten plaatsen, zodat ook in een koude winterperiode het huis behaaglijk warm wordt.

Is je huis al extra geïsoleerd?

Als jij je huis al extra geïsoleerd hebt, dan is de kans groot dat jouw leidingen en radiatoren meer warmte kunnen afgeven dan je nodig hebt. Dit merk je doordat je kamers heel snel warm worden als je de verwarming aan zet. oor de temperatuurinstellingen van je cv-ketel te veranderen, kun je direct al gas besparen. Ook je cv-ketel werkt namelijk zuiniger wanneer de watertemperatuur van het cv-water lager is. Urgenda heeft hiervoor een informatie campagne en een website gestart omdat een HR cv-ketel pas echt een hoog rendement geeft wanneer het cv-water niet warmer dan 60 graden gemaakt wordt. Probeer het maar eens uit en stel de aanvoertemperatuur van je cv-ketel in stapjes steeds lager in. Als je het in koude periodes dan nog steeds behaaglijk warm krijgt, stook je al snel 10% zuiniger dan voorheen. Als je jouw huis met 50 graden Celsius of lager nog steeds goed warm krijgt, dan is de kans groot dat ook jij over kan stappen op gasloos wonen met een warmtepomp.

De voorbereiding

Je hebt besloten dat je voor een duurzamere woning gaat en dat je een plan in werking wil gaan zetten. Fantastisch om te horen! Wij willen je daar uiteraard graag bij begeleiden. Allereerst kun je de gratis woningscan invullen op onze website, zo kom je erachter of het mogelijk is om je woning aardgasvrij te maken. Hierna kun je een energieplan op maat laten opstellen, zodat we samen kunnen kijken wat de meest geschikte verduurzamingsmaatregelen zijn voor jouw woonsituatie. Besluit je om na het ontvangen van dit plan de uitvoering ook door ons te laten doen? Dan krijg je het energieplan op maat (t.w.v. €450,-) van ons. En wist je dat elke warmtepomp in aanmerking komt voor de dit jaar verhoogde ISDE subsidie? Deze subsidies kunnen hoog oplopen, wat je een mooi financieel voordeel kan opleveren. We kunnen ons voorstellen dat je veel vragen hebt over de verduurzaming van jouw woning. Neem gerust contact met ons op, wij staan voor je klaar om je vragen te beantwoorden.